Суор -
хоро таҥарата
Хоро таҥарата суор. Суор Ала Суорун Тойон уола эбитэ үһү. Кини иҥсэтэ бэт, көрбүтүн эрэ барытын сии сылдьарын иһин бу дойдута түһэрбиттэр, буруйдаан.
Былыр биир дьахтар күһүөрү кыһын сиргэ төрүөн баран тоҥон өлөөрү олордоҕуна, суор аҕалан кыалыктаах хататы түһэрэн биэрэр. Онон ылан уот оттон бу дьахтар ирэн, өлбөккө дьиэтин булар. Бу дьахтар оҕото хоро төрдө киһи буолан, хоролору кини үөскэтэр. Кинилэр: "Тойон эһэбит, билбэтэҕи билэр, көрбөтөҕү көрөр", — дииллэрэ. Уокка ас биэрдэхтэринэ, суорга эмиэ ас биэрэллэр этэ. Кинини "таҥарабыт" уонна "эһэбит" дииллэрэ.
Ол соруйан: "Үчүгэй киһини сүөһүнү үөскэтэр оҥоруулаах киһи төрүөҕэ", — диэн, ону билэн, аҕалан кыалыктаах хататы
Түһэрбитэ буолуо, Дииллэрэ.
|
Ворон - божество хоринцев
Божество хоринцев — ворон. Ворон, говорят, был сыном Ала Суоруна Тойона. Он слишком жадный был, съедал все, что увидит, за это его наказали — спустили на здешнюю землю.
В старину осенью, ближе к зиме, ворон принес огниво с трутницей женщине, замерзавшей после внезапных родов в нежилой местности. Она при помощи огнива развела огонь, отогрелась и дошла до своего дома. Ребенок этой женщины стал предком хоринцев, от него произошли хоринцы. Они говорили: "Господин наш дедушка знает неведомое, видит невиданное". Когда кормили огонь, давали пшцу и ворону. Его называли: "наше божество", "наш дедушка
Он предвидел, наверно, что родится человек, предназначенный положить начало доброму скоту, славному роду людей, поэтому принес и спустил трутницу с огнивом.
|
